Zelf een krant maken

Leerlingen uit de middenbouw werken in de Mediatheek wel eens aan een opdracht om een 'krant' te maken. Soms maken ze een aantal kolommen aan in Word en voegen daar dan foto’s en kopjes aan toe. In 2011 heb ik al eens aangegeven dat het maken van een digitale krant anno nu veel professioneler en mooier kan. De meeste digitale tools om een krant te maken bieden helaas nog geen mogelijkheid om (eventueel) logo en lettertype te veranderen. Tenminste niet bij de tools die mij bekend zijn. Wel leren de leerlingen bij elk van die tools op eenvoudige wijze een (voor)pagina van een krant samen te stellen. Zij leren in een paar woorden een pakkende en de inhoud dekkende kop te maken en leren ook te woekeren met ruimte en toch de boodschap duidelijk te laten overkomen.

Bij Krantenmaken kun je vier pagina’s vullen, zelf foto’s uploaden, maar lettertype en logo kun je niet veranderen. Alle teksten die in de voorbeeldkrant staan, zijn te wijzigen door er op te klikken. Je krijgt dan een venster waarin je de huidige tekst kunt aanpassen of vervangen door je eigen tekst uit bijvoorbeeld een Word document. Het resultaat is meteen zichtbaar. In de krant staan standaard een paar foto’s. Deze afbeeldingen zijn ook te wijzigen door er op te klikken. De leerling krijgt dan een venster waarin hij zijn eigen afbeeldingen kan uploaden. Door te klikken op opslaan in het menu kom je bij een mailformulier waar je de link (url) van de gemaakte krant naar jezelf kunt mailen. Het is verstandig om deze link direct aan jezelf te mailen zodat je hem niet vergeet. Anders ben je alles kwijt! Tevens dienen daarbij de gebruiksvoorwaarden geaccepteerd te worden. Bij Zelfkrantmaken maak je alleen een voorpagina en kun je eveneens niets aan de opmaak veranderen. Je bewaart jouw versie op dezelfde wijze dan bij Krantenmaken. Je krijgt hier echter twee links, één is bedoeld om door te sturen naar de docent of andere geïnteresseerden. Deze kan dan de krant van de leerlingen bekijken, maar er niets in wijzigen.

Je zou een les kunnen inleiden met alle voorpagina’s van kranten van over de hele wereld van die dag. Ook interessant om nieuws bespreekbaar te maken is het online krantenoverzicht, Kidon en Paperboy die je een compleet overzicht tonen van kranten (en media) van over de hele wereld. Ik neem hier uit de Vives van 10 januari 2011 ook een aantal goede lestips over: “In het voortgezet onderwijs kunt u denken aan een krantenartikel bij een geschiedenisopdracht. Hoe zou de voorpagina van een krant op 10 november 1989 eruit kunnen zien, de dag na het vallen van de Berlijnse muur? Of bij vreemde talenonderwijs: maak een krantenpagina met verschillende soorten nieuws (binnenlands, buitenlands, het weer, et cetera) uit het land van de doeltaal. Bij Nederlands is het een goede oefening om het schrijven van artikelen onder de knie te krijgen. En bij maatschappijleer kunt u de klas onderverdelen in soorten kranten, links of rechts georiënteerd, en de opdracht geven om het nieuws van de week te verslaan. Dit kan worden gecombineerd met een discussie over politieke stromingen”.



Lay-out wijzigen en (beperkt) lettertypes kiezen, dat kan wel bij de veel professionelere Krantenmaker. Een uitgebreide handleiding loodst de leerlingen door het programma. Krantenmaker Flits is voor individueel gebruik, met Krantenmaker Blits werk je met een heuse redactie en boots je een echte krant zo goed mogelijk na. In de KrantenMaker Blits neemt de hoofdredacteur de leiding over de krant. Een hoofdredacteur maakt ofwel alleen een krant, ofwel organiseert hij het werk in de groep en verdeelt hij de taken onder de redacteurs. Een hoofdredacteur beschikt over alle rechten van de krant. Dat betekent dat hij in de hele krant kan editen en wijzigingen aanbrengen. Redacteurs kunnen dat niet. Zij hebben enkel rechten op die delen van de krant die hen zijn toegewezen door de hoofdredacteur. Zowel de hoofdredacteur als redacteuren zijn tekstschrijvers en/of fotografen. Er kan een keuze gemaakt worden voor: Actualiteit, Cultuur, Economie, Lifestyle etcetera. Lesmateriaal is door de leerkracht na registratie te downloaden. Op Wikiwijs vind je tevens een pakkend stappenplan waar leerlingen zo mee aan de slag kunnen.

Maar, we leven nu en dit is ook een tijd van digitale kranten. Altijd al eens willen weten hoe een digitale krant werkt? De website waarop dat wordt uitgelegd bestaat uit tien onderwerpen. Opdrachten vind je in een opgavenboekje, hierin kan de leerling de antwoorden opschrijven. De docent vindt het volledige materiaal op de site.

Laat de leerlingen ook eens nadenken over bijvoorbeeld een eigen lettertype en/of logo. Zoals we gezien hebben bieden de meeste tools om een krant te maken geen mogelijkheid om (eventueel) logo en lettertype te veranderen. Wel leren de leerlingen op eenvoudige wijze een (voor)pagina van een krant samen te stellen en bij Krantenmaker kun je met voorgeselecteerde lay-out en lettertypen spelen. De syntaxis of vormgeving van een krant is echter van groot belang. Paul Steenhuis schreef een leerzaam overzicht van 40 jaar vormgeving van het NRC. In een volgende post zal ik tools om lettertypes en logo’s te ontwerpen behandelen.

Zie ook: Een krant maken, maar dan anders en de Schooltv Beeldbank